Της Ελευθερίας Μαντζώρου
Σε αυτό το σύντομο άρθρο θα δούμε πώς μπορούμε να φτιάξουμε μόνοι μας βαλσαμόλαδο, ενώ θα αναφερθούμε συνοπτικά και στις ιδιότητες και την εμφάνιση του βοτάνου.
Η επιστημονική ονομασία του βάλσαμου είναι Hypericum perforatum (Υπερικόν το διάτρητον), ενώ είναι γνωστό και ως βαλσαμόχορτο και σπαθόχορτο. Τα πέταλα του φυτού έχουν ζωηρό κίτρινο χρώμα, και αν στραφούν προς το φως αποκαλύπτουν ημιδιάφανα στίγματα (αυτά έχουν «διάτρητη» όψη, και από εκεί προέρχεται και η λατινική ονομασία). Αυτά τα στίγματα περιέχουν πολύτιμα αιθέρια έλαια, λιπόφιλες ουσίες και ρητίνες.
Αναγνώριση
Ίσως το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα του βάλσαμου είναι το γεγονός ότι αν τρίψουμε στα δάχτυλά μας τα πέταλα του φυτού, αναδύεται το χαρακτηριστικό ερυθρό χρώμα που έχει και το βαλσαμόλαδο. Αυτό βέβαια παρατηρείται μόνο στο νωπό φυτό. Το ερυθρό χρώμα αποδίδεται κυρίως στην υπερικίνη. Αξίζει να επισημάνουμε ότι το βότανο χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα, και αναφέρεται σε κείμενα του Διοσκορίδη και του Γαληνού.
Μιας και οι ουσίες που μας ενδιαφέρουν στο βάλσαμο είναι λιποδιαλυτές, είναι εφικτό να παρασκευάσουμε μόνοι μας βαλσαμέλαιο, και μάλιστα πανεύκολα, εφόσον αναγνωρίζουμε το βότανο. Πάμε να δούμε πώς θα το κάνουμε!
Παρασκευή βαλσαμόλαδου
Παραδοσιακά, το βότανο συνδέεται με τον Αγ. Ιωάννη Κλήδονα (απο εκεί προέρχεται και η αγγλική του ονομασία St. John’s Wort) και ανθίζει στις 24 Ιουνίου, δηλαδή την ημέρα της εορτής του. Φυσικά, αυτό είναι μια παραδοσιακή δοξασία, και η ετήσια ανθοφορία του παρατηρείται και πριν από αυτή την ημερομηνία.
Για να φτιάξουμε ποιοτικό βαλσαμέλαιο, θα πρέπει να αναζητήσουμε το βότανο σε άγρια μορφή, ή έστω νωπό εφόσον είναι καλλιεργημένο. Καλό είναι να συλλέγεται πρωινές ώρες. Για την σωστή συλλογή των βοτάνων, διαβάστε περισσότερα εδώ.
Η διαδικασία είναι απλή:
1. Συλλέγουμε τις κορφές του φυτού, και τις εμβαπτίζουμε αμέσως σε ελαιόλαδο, σε ένα γυάλινο βάζο. Το ελαιόλαδο θα πρέπει να καλύπτει όλο το φυτό, ειδάλλως το φυτικό υλικό θα μουχλιάσει. Με ένα ξύλινο κουτάλι αναδεύουμε το φυτικό υλικό μέσα στο λάδι, ώστε να αναμιχθούν ομοιόμορφα. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αναλογίες. Προσωπικά, φροντίζω να εμβαπτίζω το λάδι με όση ποσότητα βάλσαμου «παίρνει».
2. Αφήνουμε το βάζο στον ήλιο για 4-6 εβδομάδες. Κάθε 2-3 ημέρες αναδεύουμε το μίγμα και το επιβλέπουμε.
3. Έπειτα το φιλτράρουμε σχολαστικά, και το διατηρούμε σε ένα σκουρόχρωμο βάζο ή μπουκάλι, σε δροσερό σημείο. Το σκεύασμα θα πρέπει να έχει σκούρο ερυθρό χρώμα. Όσο πιο σκούρο είναι, τόσο πιο ποιοτικό είναι. Διατηρείται για 12 μήνες περίπου.
Ιδιότητες
Το βαλσαμέλαιο είναι κορυφαίο επουλωτικό και αιμοστατικό, όσον αφορά στην εξωτερική του χρήση. Χάρη στις επουλωτικές ιδιότητες που διαθέτει, παραδοσιακά λαμβάνεται και εσωτερικά, για την αντιμετώπιση του έλκους στομάχου.
Φυσικά, η αντικαταθλιπτική του δράση είναι ονομαστή, και χρησιμοποιείται ευρύτατα στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ για αυτό τον σκοπό. Έχουν διεξαχθεί δεκάδες κλινικές μελέτες, και αυτή του η δράση είναι τεκμηριωμένη.
Έχουν αναφερθεί περιστατικά φωτοτοξικότητας και φωτοευαισθησίας μετά από χρήση βάλσαμου και έκθεση στον ήλιο. Ωστόσο, αυτά τα κρούσματα είναι πολύ σπάνια, και είχε προηγηθεί αυξημένη πρόσληψη.
Ζητήματα συγχορήγησης
Το βάλσαμο (σε οποιαδήποτε μορφή, όπως βαλσαμέλαιο, χάπια, κάψουλες, βάμμα ή αφέψημα) δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ΠΟΤΕ σε συνδυασμό με ψυχότροπα και / ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Ενδέχεται να εμφανιστεί μια απειλητική για την ζωή διαταραχή, το σύνδρομο σεροτονίνης.
Επίσης, η πρόσληψη οποιουδήποτε σκευάσματος βάλσαμου μπορεί να επηρεάσει την δράση αρκετών φαρμακευτικών σκευασμάτων. Γι’ αυτό, όποιος λαμβάνει ένα τέτοιο σκεύασμα οφείλει να ενημερώνει τον ιατρό του.
Πηγή: jointheflow.weebly.com
- Συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες για το καλοκαίρι - 15/06/2024
- Χρωματοθεραπεία | Χρώματα και υγεία - 25/03/2024
- Πρώτες βοήθειες με βότανα για το καλοκαίρι - 08/08/2023