Επειδή είναι πολύ ευχάριστο να μοιράζεσαι την ομορφιά της φύσης με τα παιδιά, αποφασίσαμε μέσα από αυτό το μυθιστόρημα να κάνουμε κατανοητές σ’ αυτά, βασικές αρχές της καλλιέργειας της γης καθοδηγώντας τα βήμα – βήμα στην δημιουργία ενός οικολογικού μπαξέ.
Μια πολύ «νόστιμη» και «υγιεινή» δραστηριότητα για τα παιδιά.
Τι είναι ο οικολογικός μπαξές
Μερικές μέρες μετά από εκείνο το περίφημο κολατσιό όπου οι τρεις φίλες πήραν την απόφαση να φτιάξουν το δικό τους οικολογικό μπαξέ η Μαργαρίτα ξαναπήγε στο αγρόκτημα.
“Λοιπόν” είπε οι κύριος Ηρακλής “τι λέτε κορίτσια, θέλετε ακόμη να κάνετε τον δικό σας μπαξέ; Θα πρέπει να ξέρετε ότι θα σας πάρει πολύ καιρό. Τουλάχιστον 12 Σάββατα χωρίς “καρουζέλ” και άλλα παιδικά προγράμματα στην τηλεόραση. Μερικές φορές θα έχετε να δουλεύετε στο μπαξέ και μετά το σχολείο. Είστε σίγουρες ότι το θέλετε;”
“Ναι… ναι… το θέλουμε…” απάντησαν αφού κοιτάχτηκαν μεταξύ τους διερευνητικά για να βεβαιωθούν ότι δεν υπήρξε καμιά διαρροή.
“Όμως που θα γίνει θα είναι μεγάλος;” ρώτησε η Μυρτώ.
“Ναι αποφάσισα να σας αφήσω 200 τετραγωνικά μέτρα μέσα στον μεγάλο. Αυτό σημαίνει 20 μέτρα ή μια πλευρά και 10 ή άλλη. Δέκα φορές το είκοσι κάνει…”
“Διακόσια”, απάντησαν οι μεγάλες, “αυτό το ξέρουμε καλά”.
“Προτείνω να πάμε μέσα να φάμε κάτι και να πούμε για το μπαξέ”.
Η παρέα προχώρησε στην κουζίνα όπου κρέμονταν από τα δοκάρια της οροφής ματσάκια με διάφορα βότανα, σκορπώντας μια γλυκιά μυρωδιά.
Ο κύριος Ηρακλής άρχισε το μάθημα λέγοντας: “Νομίζω ότι γνωρίζετε για τα σκαθάρια, τα σκουλήκια, τις μέλισσες και τις πεταλούδες. Θα πρέπει όμως να μάθετε ότι μέσα στο έδαφος υπάρχουν μικροσκοπικά ζουζούνια, εκατομμύρια – εκατομμυρίων! Αμέτρητα!! Η φύση τα τοποθέτησε εκεί για να βοηθούν τα φυτά στην ανάπτυξή τους… κατάλαβες Μαργαρίτα; Πρώτα απ’ όλα λοιπόν οικολογικός μπαξές σημαίνει εκατομμύρια απ’ αυτά τα μικροσκοπικά ζουζούνια στο έδαφος”.
“Ζουζούνια; μπλιάξ!!! τα σιχαίνομαι” και έκανε μια γκριμάτσα όλο αηδία η Μαργαρίτα. “Πως ξέρεις ότι είναι εκεί αφού δεν τα βλέπεις;” ρώτησε.
“Το ξέρω γιατί μου το είπε η φύση. Τώρα θέλω να μου πείτε τι σημαίνει χημικό λίπασμα”.
“Σαν το χοντρό αλάτι” απάντησε η Μυρτώ.
“Ναι σαν το χοντρό αλάτι αλλά αν φάτε απ’ αυτό θα δηλητηριαστείτε και βέβαια θα πρέπει να ξέρετε ότι δεν επιτρέπεται ποτέ σ’ έναν οικολογικό μπαξέ” είπε ο κύριος Ηρακλής.
“Γιατί;” ρώτησαν τα κορίτσια.
“Γιατί αν χρησιμοποιείς απ’ αυτό σκοτώνεις τους μικροοργανισμούς του εδάφους γι’ αυτό.”
“Τι θα γίνει δεν θα φάμε σήμερα από κείνα τα οικολογικά σάντουιτς” διέκοψε η Μαργαρίτα χάνοντας την υπομονή της.
“Και βέβαια θα φάμε, περίμενε όμως λίγο. Δεν έχουμε πει ακόμη τίποτε για τα έντομα. Τα έντομα λοιπόν οι άνθρωποι τα διακρίνουν σε καλά και κακά”.
“Και πως τα ξεχωρίζουν” απόρησε η Μυρτώ.
“Αν τρώνε πολύ από τα φυτά σου τότε είναι κακά” απάντησε ο κύριος Ηρακλής με τετράγωνη λογική.
“Οι μελίγκρες παραδείγματος χάριν είναι ένα από τα έντομα που κάνουν πολύ μεγάλες ζημιές σχεδόν σε όλα τα καλλιεργούμενα φυτά. Μπορεί να έχουν μέχρι και 20 γενιές το χρόνο,. Δηλαδή ολόκληρη η ζωή της, ο βιολογικός της κύκλος όπως λέγεται, από τη στιγμή που θα γεννηθεί μέχρι να πεθάνει μπορεί να διαρκέσει περίπου 18 μέρες. Καταλαβαίνεται με τι ρυθμό πολλαπλασιάζονται.
Έτσι τα φυτά σου μπορεί να γεμίσουν απ’ αυτά τα μικροσκοπικά έντομα που ρουφάνε τους χυμούς των φυτών και προκαλούν πολύ μεγάλες ζημιές, σε μικρό χρονικό διάστημα.
Στις μελίγκρες αρέσουν ιδιαίτερα τα φυτά που θρέφονται με τα χημικά λιπάσματα που λέγονται αζωτούχα. Μ’ άλλα λόγια όσα περισσότερα απ’ αυτά ρίχνουμε στο έδαφος τόσο περισσότερο ευτυχισμένες κάνουμε τις μελίγκρες.
Επιπλέον τα χημικά λιπάσματα κάνουν τα φυτά να έχουν ανάγκη από πολύ νερό. Έτσι το νερό που τραβάνε με τις ρίζες τους από τη γη και κυκλοφορεί στα φύλλα και στους βλαστούς τα κάνει νερουλά, άψητα όπως λέμε, κάτι που αρέσει επίσης πάρα πολύ στις μελίγκρες.
Έτσι εμείς πρέπει να δίνουμε μόνο οργανικά λιπάσματα στα φυτά μας ώστε να μην βοηθάμε τις μελίγκρες να αυξηθούν φτιάχνοντας ευπρόσβλητα φυτά. Στον οικολογικό όμως μπαξέ έχουμε και έναν ακόμα σύμμαχο τα καλά έντομα, τα ωφέλιμα ή υπέρ – παράσιτα όπως λέγονται.
Αυτά τρέφονται από άλλα έντομα και έτσι ελέγχουν τους πληθυσμούς των κακών ή παράσιτων διατηρώντας μια ισορροπία. Αυτό μικρούλες μου σημαίνει ότι καθώς αυξάνονται τα κακά έντομα αυξάνονται και τα καλά γιατί πολλά κακά έντομα σημαίνει τροφή για τα καλά. Μειώνονται τα κακά, μειώνονται και τα καλά. Τίποτε δεν είναι τυχαίο στη φύση και όλα συνδέονται μεταξύ τους σε μια αλυσίδα”.
“Και ποιο έντομο είναι υπέρ – παράσιτο της μελίγκρας;” ρώτησε η Αιμιλία.
“Θα σας πω τρία απ’ αυτά. Τα δύο σίγουρα τα γνωρίζετε. Το ένα είναι η πασχαλίτσα. Η κάμπια της ή αλλιώς η λάρβα όπως λέμε το ανήλικο έντομο αλλά και κάθε ενήλικη πασχαλίτσα (η οποία έχει μια γενιά το χρόνο) τρώει 30-60 μελίγκρες την ημέρα. Το άλλο λέγεται χρύσωπας και ίσως να το έχετε δει το βράδυ γύρω από τα φυτά της βεράντας έχει 3 με 4 γενιές το χρόνο και τρώει σ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του 300-500 μελίγκρες. Και ένα τρίτο έντομο, αυτό εδώ στη φωτογραφία γεννά τα αβγά του μέσα στο σώμα της μελίγκρας για να έχουν υγρασία και τροφή τα νεογέννητα. Βέβαια μόλις γεννηθούν τα μικρά πεθαίνουν. Υπάρχουν και άλλα ωφέλιμα έντομα που θα μπορείτε να τα παρατηρείτε μόνες σας όταν θα τα συναντάμε πάνω στα φυτά.
Όλα αυτά είναι φίλοι μας και θα πρέπει να τα προστατεύουμε. Αυτό θα το πετύχουμε μόνο αν προσπαθήσουμε να έχουμε ένα ισορροπημένο περιβάλλον στο μπαξέ μας όπου ο κάθε οργανισμός μικρός ή μεγάλος θα βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο των συγκατοίκων του.
Δεν θα μπορεί έτσι να ξεφύγει κανένας και να προκαλέσει τέτοια ζημιά που να μας αναγκάσει να ψεκάσουμε τα φυτά μ’ ένα δηλητήριο που θα σκοτώσει τα κακά αλλά και τα ωφέλιμα.
Αν αυτό συμβεί τότε θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να ψάξουμε να βρούμε τι λάθος κάναμε εμείς και να το διορθώσουμε.
Για να επιτρέψει η φύση την ύπαρξή τους, σημαίνει ότι παίζουν κάποιο σημαντικό ρόλο. Αυτό πολλές φορές οι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να το καταλάβουν.
Είναι πολύ σημαντικό συνέχισε ο κύριος Ηρακλής να τρέφουμε με πολλά οργανικά υλικά τους αμέτρητους μικροοργανισμούς του εδάφους για να μπορούν να προσφέρουν με τη σειρά τους στα φυτά μας ότι χρειάζονται… κατάλαβες Μαργαρίτα;”
“Ναι… μάλλον” απάντησε η Μαργαρώ χαμογελώντας γιατί επιτέλους θα τρώγανε.
Σχετικά με τη φωτοσύνθεση
Οι ακτίνες του ήλιου είναι η δύναμη που κάνει τα φυτά να μεγαλώνουν, ταξιδεύοντας 93 εκατομμύρια μίλια από τον ήλιο μέχρι τη γη. Οι ακτίνες του ήλιου εισχωρούν στα φύλλα και ενεργοποιούν τις λειτουργίες του φυτού.
Να πως δουλεύει:
Η ενέργεια του ήλιου βοηθά το νερό (H2O) και το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) να ενωθούν και να σχηματίσουν σάκχαρα. Με τα αποθηκευμένα σάκχαρα το φυτό μπορεί στη συνέχεια να σχηματίσει άμυλο, πρωτεΐνες και όλες τις άλλες τροφές που του είναι απαραίτητες για να έχει υγιή ανάπτυξη. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται φωτοσύνθεση. Δηλαδή σύνθεση θρεπτικών ουσιών με τη βοήθεια του φωτός. Τα φυτά λειτουργούν σαν μικρά εργοστάσια παραγωγής σακχάρων χρησιμοποιώντας τη δύναμη του ήλιου για ενέργεια. Αυτό είναι το πρώτο θαύμα της φύσης. Χωρίς αυτό οτιδήποτε πάνω στη γη θα ήταν νεκρό. Μαζί και μείς.
Στόχος μας να αποτελεί την πρώτη επιλογή για κάθε αναγνώστη που θέλει να διανύσει το ταξίδι της ζωής του όμορφα και με θετικό τρόπο.
Αν θέλεις κι εσύ να συμμετέχεις στην ομάδα μας, σαν αρθρογράφος ή συνεργάτης, στείλε μας μήνυμα στο [email protected]
