Επειδή είναι πολύ ευχάριστο να μοιράζεσαι την ομορφιά της φύσης με τα παιδιά, αποφασίσαμε μέσα από αυτό το μυθιστόρημα να κάνουμε κατανοητές σ’ αυτά, βασικές αρχές της καλλιέργειας της γης καθοδηγώντας τα βήμα – βήμα στην δημιουργία ενός οικολογικού μπαξέ.
Μια πολύ «νόστιμη» και «υγιεινή» δραστηριότητα για τα παιδιά.
Ο Οικολογικός μπαξές ενός παιδιού | Μέρος 4ο
Ηταν αρχές Φλεβάρη όταν η Αιμιλία, η Μυρτώ και η Μαργαρίτα με τη βοήθεια του κυρίου Ηρακλή σχεδίαζαν το μπαξέ τους. Η Αιμιλία είχα φέρει το μπλοκ ζωγραφικής και τα μολύβια της.
“Λέω να ξεκινήσουμε με 100 τετραγωνικά μέτρα” είπε ο κύριος Ηρακλής, “Αιμιλία, για κάνε 4 γραμμές και μέσα σ’ αυτό το χώρο σχεδίασε 8 υπερυψωμένες βραγιές με διαστάσεις 1,50 Χ 1,80. Στη μέση χάραξε ένα μεγάλο διάδρομο φάρδους 75 εκ. και 3 κάθετους ανάμεσα στις κλίνες φάρδους 60 cm. Ακόμη σχεδίασε περιφερειακά διαδρόμους 75 cm φάρδους, για να κινούμαστε άνετα. Ο υπόλοιπος χώρος που μένει θα μας χρειαστεί για το κόμποστ, το σκωληκοτροφείο και άλλες εργασίες”.
Η Αιμιλία τα σχεδίασε σιγά – σιγά και μόλις τελείωσε: “Μπράβο” της λέει ο πατέρας της, “για να προσανατολιστούμε τώρα. Που βρίσκεται ο βορράς Μαργαρίτα;”.
“Δεν ξέρω..” παραπονέθηκε η μικρή.
“Για δείξε μου από που βγαίνει ο Ήλιος;”
“Από κει” έδειξε με το χεράκι της.
“Και που δύει”.
“Εκεί” και έδειξε τη Δύση.
Η Μυρτώ σημείωσε Α για την Ανατολή και Δ για τη Δύση.
“Ο Βορράς και ο Νότος;”
“Ξέρω” είπε η Αιμιλία “ο Βορράς βρίσκεται αριστερά Ανατολής και ο Νότος απέναντί του”.
“Σωστά” είπε ο κύριος Ηρακλής. “Για να δούμε τώρα τι θα βάλουμε στον μπαξέ μας”.
“Να φυτέψουμε μερικά λουλούδια” είπε η Μαργαρίτα.
“Μα τα λουλούδια δεν τρώγονται” της απάντησε η Μυρτώ.
“Ναι, αλλά εμένα μου αρέσουν!” επέμενε η Μαργαρίτα.
“Θα βάλουμε και λουλούδια και βότανα” επενέβη ο κύριος Ηρακλής, “όχι μόνο γιατί αρέσουν στη Μαργαρίτα αλλά και γιατί θα βοηθήσουν τα λαχανικά μας. Για σημείωνε Μυρτώ, λιανοκάπαρη, δεντρολίβανο, βασιλικό και μποράγκο. Τι άλλο κορίτσια;”.
“Ραδίκια, σπανάκια και φράουλες” λέει η Μυρτώ.
“Εμένα μου αρέσουν τα φασολάκια και τα καλαμπόκια” πετάγεται η Μαργαρίτα.
“Ντομάτες, αγγουράκια και πιπεριές;” ρωτάει η Αιμιλία.
“Και βέβαια” λέει ο κύριος Ηρακλής και ξεκίνησε το μάθημα λέγοντας:
“Σ’ έναν οικολογικό μπαξέ για να έχουμε επιτυχία θα πρέπει να κάνουμε συγκαλλιέργεια, δηλαδή να καλλιεργήσουμε διαφορετικά φυτά μαζί παίρνοντας υπόψη μας κάποια πράγματα όπως:
– Το αν τα φυτά έχουν μικρή η μεγάλη διάρκεια ζωής.
– Το αν αγαπούν ή όχι τη σκιά.
– Το αν είναι ψηλά ή χαμηλά.
– Το πως μοιράζονται καλύτερα το χώρο.
– Τις αρρώστιες και τους εχθρούς τους.
– Τις ανάγκες τους σε θρεπτικές ουσίες γιατί άλλα τρώνε πολύ όπως το λάχανο και το μαρούλι, άλλα λιγότερο όπως το κρεμμύδι και το καρότο και άλλα “χτίζουν” το έδαφος όπως τα φασόλια και τα κουκιά..
– Βάζουμε στον κήπο μας λουλούδια και βότανα μαζί με τα λαχανικά γιατί απωθούν κάποια έντομα. Παράδειγμα η λιανοκάπαρη διώχνει μια άσπρη βλαβερή μυγούλα, τον αλευρώδη. Το ίδιο φυτό προσελκύει τις μελίγκρες και έτσι το χρησιμοποιούμε για να τις παγιδεύσουμε.
Το μποράγκο, ένα άλλο βότανο έχει πολύ όμορφα μωβ ανθάκια, το βάζουμε λοιπόν ανάμεσα στις όψιμες κυρίως ντομάτες για να προσελκύει τις μέλισσες και άλλα έντομα που γονιμοποιούν τα φυτά μας και έτσι έχουμε περισσότερες και καλύτερες ντομάτες. Τα φύλλα του μποράγκο τα χρησιμοποιούμε στις σαλάτες και τη μαγειρική. Επίσης θα πρέπει να κάνουμε αμειψισπορά να αλλάζουμε δηλαδή τις καλλιέργειες στο ίδιο χωράφι με βάση κάποιους κανόνες.
– Γενικά δεν πρέπει να καλλιεργούμε ποτέ το ίδιο λαχανικό στην ίδια θέση για 2 συνεχόμενα χρόνια.
– Έχουμε υπόψη μας ότι τα λαχανικά που καλλιεργούνται για τα
φύλλα τους, χρειάζονται κυρίως άζωτο για να αναπτυχθούν καλά, αυτά που καλλιεργούνται για τις ρίζες τους κυρίως κάλιο και τα φρουτόδεντρα φώσφορο.
– Επίσης αν το έδαφος μας δεν είναι καλό και θέλουμε να το φτιάξουμε, ξεκινάμε το μπαξέ με φυτά που το βελτιώνουν.
– Αποφεύγουμε να βάλουμε αμέσως μετά από ένα λιτοδίαιτο φυτό ένα που τρώει πολύ, εκτός και αν προσθέσουμε πολύ κόμποστ ή κοπριά.
– Δεν πρέπει να βάλουμε ποτέ φυτά της ίδιας οικογένειας με την ντομάτα, στο ίδιο μέρος πιο συχνά από μια φορά στα 4 χρόνια.
– Και είναι καλύτερα μετά από φασόλια να καλλιεργούμε φυλλώδη λαχανικά παρά ριζώδη”.
“Θα συνεχίσουμε να καλλιεργούμε το μπαξέ και τον άλλο χρόνο;” ρώτησε η Μυρτώ.
“Ναι γιατί όχι. Θα ήθελα πολύ να μοιράζομαι μαζί σας τη χαρά να καλλιεργώ τη γη. Άλλωστε αν εσείς δεν μπορέσετε εγώ θα συνεχίσω να σπέρνω εδώ όπως και πριν. Γι’ αυτό θα πρέπει να υπολογίσω όλα αυτά που σας ανέφερα” απάντησε ο κύριος Ηρακλής.
Αφού έβαλαν κάτω τα φυτά που ήθελαν να καλλιεργήσουν και τους κανόνες που έπρεπε να ακολουθήσουν, μετά από λίγη ώρα κατέληγαν στο παρακάτω σχέδιο.
“Τώρα λέει ο κύριος Ηρακλής, μένει να αγοραστούν οι σπόροι ή τα φιντάνια, γιατί όπως ίσως θα γνωρίζετε, άλλα φυτά τα σπέρνουμε κατευθείαν στο χωράφι και άλλα αφού τα σπείρουμε σε προστατευμένο χώρο που τον λένε σπορείο κατόπιν τα μεταφυτεύουμε στο χωράφι.
Εκτός όμως απ’ αυτά θα χρειαστούμε εργαλεία και κάποια οργανικά λιπάσματα. Όταν μας το επιτρέψει ο καιρός θα πάμε στο γειτονικό μας αγρόκτημα “την κιβωτό” για να προμηθευτούμε όλα αυτά τα εφόδια και αμέσως μετά θα διαμορφώσουμε τις βραγιες.
Εντάξει δεσποινίδες μου;”
Σχετικά με τους σπόρους
Στον κόσμο των φυτών οι σπόροι είναι τα παιδιά. Ο καθένας μπορεί να εξελιχθεί σ’ ένα νέο φυτό ίδιο μ’ αυτό που τον έφτιαξε και ανάλογα να γίνει ένα μεγάλο δέντρο, ένας θάμνος, μια καλαμποκιά ή ένα φυλλαράκι στο γρασίδι.
Όπως φαίνεται και στο σκίτσο ο κάθε σπόρος έχει ένα σημείο (έμβρυο το λέμε), απ’ όπου ξεκινάει η ζωή. Ακόμη έχει αποθηκευμένη τροφή για να μπορεί να θρέψει το φιντανάκι που θα προέλθει απ’ αυτόν μέχρι να καταφέρει να τραφεί μόνο του με τις ρίζες και τα φυλλαράκια του.
Με τους σπόρους η φύση εξασφαλίζει ότι τον επόμενο χρόνο θα υπάρχουν όλα τα φυτά που υπήρχανκαι τον προηγούμενο. Επίσης με πολύ έξυπνους τρόπους βοηθά τα φυτά να σπείρουν τους σπόρους τους μακριά, παντού μέσα στο δάσος και στο λιβάδι! Για παράδειγμα οι σπόροι των βατόμουρων είναι τυλιγμένοι μ’ ένα γλυκό περίβλημα για να είναι ελκυστικοί για τα πουλιά που τρώνε τον καρπό καταπίνοντας ταυτόχρονα και το σπόρο που όμως δεν χωνεύεται. Τα πουλιά πετάνε και σε λίγο απορρίπτουν με τις κουτσουλιές τους το σπόρο έτοιμο να φυτρώσει.
Τα γαϊδουράγκαθα έχουν στο σπόρο τους μια πτητική μηχανή, κάτι σαν αλεξίπτωτο και τους μεταφέρει μακριά ενώ τα σφενδάμια έχουν ένα φτερό στο σπόρο τους και έτσι μπορούν να πετάνε μακριά απ’ το δέντρο γιατί κάθε σπόρος που πέφτει στα πόδια του δέντρου ή του φυτού είναι χαμένος. Γι’ αυτό η φύση έχει επινοήσει αυτά τα θαυμάσια συστήματα διασποράς, εξώθησης και αεροδιάδοσης. Δεν μπορεί παρά να συμφωνήσουμε ότι οι σπόροι είναι θαυμάσια πράγματα και αξίζει τον κόπο να μαθαίνει κανείς γι’ αυτούς.
Στόχος μας να αποτελεί την πρώτη επιλογή για κάθε αναγνώστη που θέλει να διανύσει το ταξίδι της ζωής του όμορφα και με θετικό τρόπο.
Αν θέλεις κι εσύ να συμμετέχεις στην ομάδα μας, σαν αρθρογράφος ή συνεργάτης, στείλε μας μήνυμα στο [email protected]
