Της Susana Abigador
Από την ομιλία στο EABP congress (European Association for Body Psychotherapy) 14/10/2016
Oταν πρωτοήρθα στην Ελλάδα, η ετυμολογία τράβηξε πολύ την προσοχή μου. Από τότε με έχει βοηθήσει πάντα. Έτσι, μπροστά στην ετοιμασία της σημερινής ομιλίας ξεκίνησα από εκεί.
Πρόληψη είναι να προετοιμάζομαι και να λαμβάνω προστατευτικά μέτρα πριν να έρθει κάτι.
Σε κάθε περίπτωση, σημασία έχουν τα εξής …
1. Πως είμαι πριν να έρθει κάτι;
2. Τι μπορεί να είναι αυτό το κάτι;
3. Πως, με ποιο τρόπο προετοιμάζομαι;
1. Όσο αφορά το πριν, χρειάζεται να ξέρω πως είμαι, που βρίσκομαι τη δεδομένη στιγμή. Αυτό είναι πολύ σημαντικό.
-Πιστεύω βαθιά σε εκείνο το πριν που έχει να κάνει με την καλλιέργεια της συνείδησης του εαυτού μας.
– Στην διαδικασία του να αναγνωρίζουμε –όσο γίνεται – ποια είναι τα κομμάτια μας από τα οποία μπορούμε να αντλούμε δύναμη στη ζωή μας, και ποια αυτά που πρέπει να φροντίζουμε ως αδύναμα. Να αναγνωρίσουμε πόσο διατεθειμένοι είμαστε να ζούμε με την προσωπική μας αξιοπρέπεια;
2. Αναφερόμαστε στην προστασία , ναι … αλλά από τι πρώτα; Η λίστα είναι τεράστια.
Θα αναφερθώ στα δύο θέματα που θεωρώ από τα πιο κοινά κι όμως επικίνδυνα, τουλάχιστον στη ζωή μου.
Το ένα είναι … οι διάσημες ενοχές! –Κάποιος στο χώρο εδώ που να μην έχει;
Ενοχές που έρχονται σαν «δώρο» από την οικογένεια μας. Ενοχές που μπορούν να έρθουν από τις συνηθισμένες παρεξηγήσεις της θρησκείας που μπορούν να είναι τόσο αρνητικές για μας πχ ενοχές για την απόλαυση, ενοχές για το λάθος.
Ενοχές για οτιδήποτε, μέχρι και όταν να γελάμε. Φαντάζομαι ότι στους περισσότερους μας συμβαίνει το εξής: όταν γελάμε πολύ ώρα, κάποια φωνή ακούμε -μέσα στο μυαλό μας ή από κάποιον που μας λέει Πρόσεχε! αύριο θα κλάψεις!! ..ή Μάλλον το παράκανες, μάζεψέ το!…
Και το δεύτερο θέμα: Το πόσο εύκολα μπορούμε να είμαστε στο πουθενά ανάμεσα στο χτες και το αύριο. Για παράδειγμα … Ωχ δεν έκανα εκείνο, δεν είπα το άλλο…γιατί το έκανα αυτό, έπρεπε να είχα πει κάτι άλλο… ή Αν θα μου πει αυτό, εγώ τότε θα απαντήσω εκείνο και αν μου πει το άλλο τότε θα… ή θα… και μήπως…
Μήπως τελικά αυτά τα «θορυβώδη μυρμηγκάκια» μας επηρεάζουν τόσο πολύ που, όταν είναι να έρθει κάτι καλό στη ζωή μας, δεν είμαστε εκεί για να το λάβουμε ή και να είμαστε, δεν μπορούμε, δεν ξέρουμε πως να το αγκαλιάσουμε, να το δεχτούμε, να το προσέχουμε και να το χαρούμε …
3. Kαι πως προετοιμάζομαι.. οχυρώνομαι; Ψάχνοντας με φόβο λύσεις για ένα δεδομένο κακό που σίγουρα θα έρθει;
Τελικά.. Πως θα φτιάξουμε εκείνο το πριν που θα μας κάνει ικανούς να δεχτούμε και να αντιμετωπίσουμε καλύτερα την όποια πρόκληση στη ζωή μας;
Για όλα αυτά….Το μέσο και το εργαλείο είναι η επίγνωση: να μπορώ να είμαι στο παρόν.
Από την εμπειρία μου, ο πιο δυνατός δρόμος για την καλλιέργεια της αυτεπίγνωσης είναι το να ακούμε το σώμα μας.
Αυτή είναι η πιο ισχυρή πρόληψη…
Όταν κατοικούμε στο σώμα μας συνειδητά , από το δέρμα προς το μέσα μας, οι αισθήσεις μας ξυπνάνε και οξύνονται.
Κάθε φορά που ακούμε το σώμα και είμαστε δοσμένοι στης αισθήσεις μας, μας δίνεται η δυνατότητα να είμαστε oολόκληροι στο παρόν, χωρίς να κάνουμε «εκπτώσεις» στην προσοχή μας.
To σώμα μας δύσκολα μπορούμε να το αμφιβάλλουμε. Γιατί το σώμα μόνο αλήθειες μπορεί να πει!
Μερικές φορές νιώθουμε ότι το σώμα μας μίλησε απότομα, ή ότι δεν καταλαβαίνουμε τα μηνύματα του. Λέμε … στα καλά καθούμενα;; Γιατί αρρώστησα τώρα;;
Η αντίσταση που έχουμε, η βιασύνη, δεν μας επιτρέπουν να ακούμε αυτά τα μηνύματα. Είναι το μυαλό που τα συνειδητοποιεί απότομα. Στην ουσία το σώμα μας προειδοποιούσε σιγά σιγά αλλά … εφόσον δεν ακουγότανε έπρεπε να μιλήσει με άλλη φωνή. Και τότε είναι που βρίσκουμε τον τόνο του ξαφνικό και απότομο.
Όταν προφυλασσόμαστε βασικά με το μυαλό, χωρίς να υπολογίζουμε το σώμα μας, είναι πιο εύκολο να μπερδευτούμε.
Έχουμε πιο πολύ χώρο να φανταστούμε πολλά και διάφορα, καταλήγοντας έτσι σε διάφορες υπερβολές και φοβίες… Μπορούμε επίσης να φτάσουμε στο σημείο να γίνουμε προληπτικοί… – Ευτυχώς εγώ, προληπτική δεν είμαι!! α πα πα! Χτύπα ξύλο !!
Για κάθε μεγάλη προσωπική δυσκολία που αντιμετώπισα στη ζωή μου, το σώμα μου έλεγε από πριν ότι κάτι δεν πάει καλά, με πολλές και διαφορετικές φωνές. Χρειάστηκε να γνωρίσω αλλεργίες, αλωπεκία, διακοπή περιόδου, εμπόδια στην εγκυμοσύνη, μέχρι να μάθω να το ακούω.
Όταν ακούμε το σώμα μας, μπορούμε να ξέρουμε πότε μία κατάσταση ή μία σχέση μπορεί να είναι τοξική για εμάς.
Εκείνες οι μικρές εκδηλώσεις του σώματος όλο και για κάτι προσπαθούν να μας προειδοποιήσουν: ο κόμπος στο στομάχι, στο λαιμό, ο κρύος ιδρώτας, οι ταχυπαλμίες .. οι κρίσεις πανικού… Τα ακούμε όλα αυτά; Όταν όλα αυτά συμβαίνουν, δεν είναι απλά επειδή φάγαμε κάτι περίεργο ή επειδή μας ματιάσανε!!
Το σώμα μας μιλάει για το κάθε τι στη ζωή μας. Μπορούμε να μάθουμε πολλά από αυτό και όχι μόνο με κακό ή απότομο τρόπο.
Έχω μάθει πολλά από τη δουλειά μου, που στην ουσία είναι ο τρόπος ζωής μου. Αναφέρομαι στην Σωματική Έκφραση. Αυτή η μέθοδος είναι ένας πολύ δυνατός δρόμος. Με άμεσο τρόπο προσφέρει στον καθένα μας πολλές χρήσιμες πληροφορίες για την κάθε πρόκληση της ζωής μας.
Στην Σωματική Έκφραση βλέπουμε και δουλεύουμε το σώμα σαν ένα χώρο. Έτσι, εμφανίζονται καθαρά οι παρακάτω έννοιες:
- Να συν-χωρώ: αν και πως μπορώ να χωρέσω κάτι που δεν μου αρέσει, κάτι που με δυσκολεύει να το δεχθώ -από εμένα ή από τον άλλον.
- Η στεναχώρια : πότε την νιώθω; πότε και γιατί είναι στενός ο χώρος που έχω για να εκφράζομαι; Μη αρκετός;
Μερικές φορές καταλήγουμε να νιώθουμε χωρισμένοι από το σώμα μας, από το ποιοι είμαστε, απ’ τον πυρήνα μας…
Αυτό που θα μας ανακούφιζε, είναι να μάθουμε να ανοίγουμε χώρο για ό,τι κουβαλάμε μέσα μας και να το εμπεριέχουμε, να το αγκαλιάζουμε. Χώρο επίσης για πράγματα που έχουν οι άλλοι να μας προσφέρουν. Αυτό θα μας επέτρεπε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της ζωής πολύ πιο έτοιμοι.
Τα εργαλεία μας γι’ αυτό, στη Σωματική Έκφραση τα βρίσκουμε δουλεύοντας τα παρακάτω θέματα:
- Η ετοιμότητα. Πότε έχουμε και πότε μας λείπει.
- Ο αυθορμητισμός. Τι μας εμποδίζει να είμαστε αυθόρμητοι;
- Τα όρια. Κατά πόσο μπορούμε να τα δεχόμαστε και να τα θέτουμε. Μπορούμε να πούμε ένα Ναι και ένα Όχι χωρίς να νιώθουμε ενοχές;;
- Η εμπιστοσύνη. Πόσο εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας πριν να πούμε ότι δεν έχουμε εμπιστοσύνη στους άλλους;
- Η επικοινωνία. Χρησιμοποιώντας ότι υπάρχει μέσα μας και μπορεί να εκφραστεί εκείνη τη στιγμή. Ανακαλύπτοντας διαφορετικούς τρόπους να σχετιζόμαστε με τους άλλους που μας κάνουν να αισθανόμαστε καλά.
Και πως δουλεύουμε αυτά τα τόσο λεπτά και σπουδαία θέματα;
- Με απλό και άμεσο τρόπο.
- Η βάση της Σωματικής Έκφρασης είναι η σωματική επαφή, που μεταφέρει μία μοναδική ενέργεια και καθαρό μήνυμα.
Αυτή η βασική ανάγκη του ανθρώπου. Γιατί είναι το πρώτο που γνωρίσαμε όταν βγήκαμε από την κοιλιά της μάνας μας, όταν κάποιος μας πήρε με τα χέρια του…
(Ακολουθεί μία μικρή βιωματική άσκηση)
Δεν έχω κλινικά παραδείγματα να παρουσιάσω, όμως, μέσα σε αυτά τα σχεδόν 40 χρόνια δουλειάς, νιώθω τόσο ευγνώμων να έχω μοιραστεί απίθανα, πανέμορφα, και τόσο δυνατά πράγματα με πάρα πολλούς ανθρώπους. Μια πραγματικά πολύτιμη τροφή για την ψυχή μου.
Από τότε που άρχισα να έχω σχέση με την Σωματική Έκφραση και μέχρι τώρα, στην κάθε χώρα που έχω ζήσει και δουλέψει, οι αντιδράσεις στης ασκήσεις, είναι σχεδόν ίδιες. Μπορεί να ακουστεί περίεργο, αλλά δεν είναι. Αφήνοντας λίγο στην άκρη την κουλτούρα, τον τρόπο ζωής και όλες τις σπουδαίες διαφορές που έχουμε μεταξύ μας … πάνω κάτω, όλοι μας μοιάζουμε. Πάνω κάτω, όλοι μας έχουμε τους ίδιους φόβους και τις ίδιες ανάγκες… Όλοι μας χρειαζόμαστε ζεστασιά …
Τελικά, μπορεί να είναι αλήθεια ότι όλοι οι άνθρωποι ανήκουμε στο ίδιο είδος ..
Στις ομάδες, δουλεύοντας και ακούγοντας το σώμα, οι αλλαγές στην προσωπική μας ζωή, έρχονται. Σιγά-σιγά ή μερικές φορές γρήγορα, αλλά σίγουρα έρχονται! Εκεί που κάποιος αρχίζει τα μαθήματα μπλοκαρισμένος, χωρίς πίστη στον εαυτό του, με φόβο να εκφραστεί, λες και ζητάει άδεια για να υπάρξει… τον βλέπουμε αργότερα να απλώνεται στο χώρο με χαρά, να απολαμβάνει την παρουσία του, να νιώθει εμπιστοσύνη στον εαυτό του, και να μπορεί να τα μοιράζεται όλα αυτά και με τους άλλους … Πολύ συγκινητικό…
Τώρα, όσον αφορά την χρησιμότητα της δουλειάς αυτής στα αρχικά στάδια του ανθρώπου, και το συσχετισμό με την πρόληψη:
Χωρίς καμία αμφιβολία ένα παιδί χρειάζεται να γνωρίζει το σώμα του. Χρειάζεται να αντιλαμβάνεται τη ζωή και μέσα από το σώμα του.
Το πρώτο άμεσο εργαλείο που έχει ένα παιδί είναι το δικό του σώμα.
Με το σώμα του είναι που θα κινείται, που θα αναγνωρίζει, που θα σχετίζεται με τους γύρω του. Όσες δραστηριότητες θεωρούν και χρησιμοποιούν το σώμα σαν εκφραστικό μέσο είναι αναγκαίες σαν εκπαίδευση από μόνες τους, αλλά μπορούν και να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα που αφορά σχεδόν αποκλειστικά την διανοητική κατάρτιση. Το παιδί δεν είναι ένας απλός δέκτης πληροφοριών αλλά ένα δημιουργικό ον, ικανό να επιλέγει τα εργαλεία που χρειάζεται για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη του. Και πλήρης αρμονική ανάπτυξη είναι αυτή στην οποία δεν αγνοείται καμία πλευρά, δεν υπερτιμάται κανένα πεδίο σε βάρος άλλου, επειδή «κανονικά» το ένα θεωρείται χρησιμότερο από το άλλο.
Χωρίς να θέλω να τα βάλω με την κοινωνία ή το εκπαιδευτικό σύστημα – όλοι μας είμαστε άλλωστε κομμάτι αυτών, η αλήθεια είναι ότι ως έχει, δεν υπάρχει καμιά προσπάθεια ή φροντίδα στο να υπενθυμίσουν ότι ένα παιδί, πέρα από τις διανοητικές ικανότητες, υπάρχει σαν ψυχή και σώμα.
Όταν ένα παιδί αρχίσει να γνωρίζει το σώμα του, μαθαίνει επίσης να το αγαπά, να το σέβεται, να το ζει χωρίς ντροπή.
Η σιγουριά που παίρνει από αυτές τις αλήθειες μπορεί να τον βοηθήσει σε κάθε φάση της ζωής του.
Όταν ένα παιδί αναπτύσσει με πληρότητα τις αισθήσεις του, μπορεί να διευρύνει την αντίληψη του. Ενδεχομένως μπορεί να απορροφήσει καλύτερα την κάθε γνώση.
Και όταν έχει καλλιεργημένη αντίληψη, έρχονται καθαρές εικόνες…
Και πάνω σε καθαρές εικόνες είναι που βασίζεται μια γλώσσα επικοινωνίας είτε σωματική, είτε λεκτική πλούσια και με ακρίβεια.
Τότε το παιδί μπορεί να χτίσει μία υγιή σχέση με τον εαυτό του και με τους άλλους.
Για να αρχίσω σιγά-σιγά να ολοκληρώνω, να σας πω κάτι που είπε τις προάλλες ένας μαθητής μου : Ακόμη κι αν με το πνεύμα, με την ψυχή μας, μπορεί και να έχουμε και άλλες ευκαιρίες στη ζωή, με το σώμα μας σε αυτή τη μορφή … έχουμε μόνο μία.
Προτείνω για το τέλος να κάνουμε μία συμβολική πρόποση για την ολιστική μας υγεία. Συνειδητά, να ακούσουμε μαζί την αναπνοή μας.
Ας παίξουμε με την ιδέα ότι ..
- Κάθε φορά που εισπνέουμε μπορούμε να πάρουμε ότι χρειαζόμαστε για τη ζωή μας αυτή τη στιγμή, αυτή την εποχή.
- Κάθε φορά που εκπνέουμε, μπορούμε να αφήσουμε έξω ότι δεν χρειαζόμαστε, ότι είναι άχρηστο και περισσεύει.
- Έτσι, κάθε μας αναπνοή, ας είναι ένα δώρο για τον εαυτό μας.
Το 1986 έρχεται για να ζήσει στη Αθήνα. Λίγους μήνες αργότερα έχει σχηματίσει την πρώτη ομάδα και μέχρι σήμερα διδάσκει Σωματική Έκφραση και το σύστημα Danza Vital που η ίδια δημιούργησε.
Δείτε τα πλήρη στοιχεία της Susana Noemi Abigador
- Βίντεο | Τα παιδιά είναι δάσκαλοι σωματικής έκφρασης - 15/12/2016
- Όταν το σώμα μιλάει… μία αρχή στην πρόληψη - 07/12/2016
- Βίντεο | Susana Noemi Abigador | Όταν το σώμα μιλάει - 27/02/2016
