Ένα από τα πρώτα πράγματα που παρατηρούν οι επισκέπτες στην Ιαπωνία είναι πόσο καθαρή χώρα είναι. Με μια δεύτερη ματιά συνειδητοποιούν ότι δεν υπάρχουν πουθενά κάδοι απορριμμάτων και σκούπες δρόμων. Και φυσικά η ερώτηση που κάνουν όλοι αμέσως μετά είναι, που πηγαίνουν τα σκουπίδια στη Ιαπωνία και κυρίως ποιοι τα μαζεύουν;
Οι μαθητές κάθονται με τις τσάντες τους πάνω στα γραφεία τους, πανέτοιμοι να εγκαταλείψουν τις τάξεις τους για να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Πριν όμως φύγουν η στεντόρεια φωνή του δασκάλου τους υπενθυμίζει ότι έχουν μια ακόμα τελευταία αλλά εξαιρετικά σημαντική υποχρέωση. Να χωριστούν σε ομάδες και να καθαρίσουν τις τάξεις, τους διαδρόμους, τις σκάλες και τις τουαλέτες του σχολείου τους! Την ανακοίνωση ακολουθούν κάποιοι αναστεναγμοί κούρασης και βαριεστημάρας, αλλά ούτε ένας μαθητής δεν προσπαθεί να το σκάσει. Είναι εκεί όλοι για έναν και ένας για όλους προκειμένου το σχολείο τους να είναι καθαρό.
Η σκηνή αυτή επαναλαμβάνεται κάθε μεσημέρι σε όλα τα σχολεία της χώρας προσφέροντας την απάντηση στο αρχικό ερώτημα. Η Ιαπωνία είναι καθαρή, γιατί την καθαρίζουν οι πολίτες της όλοι μαζί. «Για τα 12 χρόνια της σχολικής μας ζωής, από το δημοτικό μέχρι το λύκειο, η ώρα της καθαριότητας είναι αναπόσπαστο τμήμα της μαθητικής ζωής», εξηγεί η Maiko Awane, βοηθός διευθυντή στο κυβερνητικό γραφείο Hiroshima Prefectural. «Και στη ζωή μας στο σπίτι επίσης μαθαίνουμε από μικρή ηλικία από τους γονείς μας, ότι είναι κακό να μην κρατάμε τα πράγματα μας και τα δωμάτια μας καθαρά», προσθέτει η ίδια.
Κι αν αυτό σας εκπλήσσει σκεφτείτε, ότι τόσο στο σχολείο όσο και στο σπίτι, οι μαθητές και τα μέλη της οικογένειας αφήνουν τα παπούτσια τους έξω από την πόρτα.
Ακόμη και οι εργάτες που μπορούν να σας επισκεφτούν στο χώρο σας για να φτιάξουν κάτι, βγάζουν τα παπούτσια τους και κυκλοφορούν με τις κάλτσες τους. Ποιος δεν θυμάται εξάλλου πόσο είχε εντυπωσιαστεί ολόκληρος ο κόσμος, όταν στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου πρώτα στη Βραζιλία (2014) και μετά στη Ρωσία (2018), οι παίκτες της ιαπωνικής ομάδας είχαν μείνει πίσω για να καθαρίσουν το στάδιο από τα σκουπίδια; «Τι εξαιρετικό παράδειγμα για όλες τις ομάδες», είχε γράψει τότε ενθουσιασμένη στο Tweeter η Priscilla Janssens, γενική συντονίστρια της FIFA. Τα ανάλογα φυσικά συμβαίνουν και στα μουσικά φεστιβάλ της χώρας, όπου πρέπει να σημειωθεί ότι οι καπνιστές είναι υποχρεωμένοι να κουβαλούν μαζί τους ένα κινητό τασάκι και φυσικά να μην καπνίζουν σε χώρους, όπου μπορούν να ενοχλήσουν τους υπόλοιπους ανθρώπους!
Στην Ιαπωνία εξάλλου, όταν αρχίζει το κρύο οι πολίτες της χώρας για να αποφύγουν να μεταδώσουν τη γρίπη στους οικείους τους ή τους συναδέλφους τους, κυκλοφορούν συνεχώς με μάσκα. Και η αλήθεια είναι ότι αυτή η πρακτική τους αποδίδει καρπούς, αφού και λιγότερα κρούσματα έχουν ετησίως σε σχέση με άλλες χώρες και σημαντική οικονομία στα ασφαλιστικά τους ταμεία κάνουν.
Η καθαριότητα της Ιαπωνίας δεν είναι κάτι καινούργιο. Ως συνήθεια χάνεται βαθιά μέσα στα χρόνια.
Ήδη από το 1600 ο πρώτος Άγγλος που πάτησε στα εδάφη της σχολίασε στην αυτοβιογραφία του πόσο καθαρά ήταν τα πάντα ολόγυρα του. Οι Ιάπωνες αγαπούν τα ατμόλουτρα με ξυλώδεις μυρωδιές, έγραφε εκ μέρους του στο βιβλίο «Samurai William» ο Giles Milton, επισημαίνοντας πόσο τους αηδίαζε η απουσία προσωπικής υγιεινής των ξένων.
Εν μέρει αυτή η καθημερινή ενασχόληση των Ιαπώνων με την καθαριότητα ξεκίνησε από πρακτικούς λόγους. Σε ένα ζεστό, υγρό περιβάλλον, όπως αυτό της ασιατικής χώρας το φαγητό χαλάει, τα βακτήρια ανθίζουν και τα έντομα κατακλύζουν τους δρόμους. Συνεπώς η καλή υγιεινή είναι προϋπόθεση για την καλή υγεία.
Ωστόσο το όλο θέμα έχει μια διαφορετική βαθύτερη διάσταση. Η καθαριότητα βρίσκεται στην καρδιά του Βουδισμού, που έφτασε στη Ιαπωνία από την Κίνα και την Κορέα μεταξύ του 6ου και 8ου αιώνα. Στην πραγματικότητα στη ζεν «εκδοχή» του Βουδισμού οι καθημερινές δραστηριότητες, όπως η καθαριότητα και το μαγείρεμα, θεωρούνται πνευματικές ασκήσεις, ακριβώς όπως ο διαλογισμός.
Στο βιβλίο «The Book of Tea», που θεωρείται κλασσικό για την τελετουργία του τσαγιού και τη ζεν φιλοσοφία, ο Okakura Kakuro έγραφε το 1906 τα εξής: στον χώρο που λάμβανε χώρα η τελετουργία του τσαγιού «τα πάντα είναι εντελώς καθαρά. Ούτε ένας κόκκος σκόνης δεν θα βρεθεί στην πιο σκοτεινή του γωνία, γιατί διαφορετικά ο οικοδεσπότης δεν είναι δεξιοτέχνης του τσαγιού».
Όσον αφορά το ερώτημα που ανακύπτει, γιατί όλες οι βουδιστικές χώρες δεν είναι τόσο καθαρές όσο η Ιαπωνία, η απάντηση έχει να κάνει με την Shinto.
Ο δρόμος των Θεών, όπως μεταφράζεται στα ιαπωνικά η θρησκεία αυτή που ακολουθούν όλοι οι Ιάπωνες, προστάζει την καθαρότητα της ψυχής της ιαπωνικής ταυτότητας. Στη Δύση μαθαίνουμε ότι η καθαρότητα είναι δίπλα στην ευσέβεια. Για την Shinto η καθαρότητα είναι η ευσέβεια.
«Εάν ένας πολίτης είναι επηρεασμένος από την kegare (ακαθαρσία, βρωμιά) μπορεί να κάνει κακό σε ολόκληρη την κοινωνία», εξηγεί ο Noriaki Ikeda, βοηθός ιερές Shinto στο κέντρο Hiroshima Kanda. «Οπότε είναι βασικό για όλους μας να είμαστε καθαροί. Μας εξαγνίζει και μας βοηθά να κρατάμε μακριά τα άσχημα από την κοινωνία μας. Γι’ αυτό η Ιαπωνία είναι μια τόσο καθαρή χώρα», καταλήγει ο ίδιος.
Πηγή: bbc.com
- Ανακαλύψτε την κρυφή ομορφιά της Σαντορίνης εν πλω - 16/01/2025
- Αστρολογικό ημερολόγιο 2025 | Β’ μέρος - 16/01/2025
- Κερδίστε το βιβλίο “Γιατί Ζεις;” - 15/01/2025